هر لباسی که با الیاف طبیعی تولید شده باشد، سرانجام روزی عمر آن به پایان می رسد. لباس پنبه ای در بیشتر حالت ها پس از استفاده، دور انداخته می شود، اما تی شرت ها قدیمی می توانند برای تولید نوعی از منسوج که گاهی اوقات در وب سایت های تولید منسوجات چینی به عنوان کوپرو (cupro) یا کوپرا (cupra) شناخته می شوند، بازیافت گردند.
پارچه کوپرو قابل بازیافت است، یعنی حساسیت های ذهنی بشر در مورد محیط زیست را برطرف می کند. اما در همین حال، تولید ریون کوپرومونیوم (cuprammonium rayon) سبب وارد کردن مقادیر زیادی از مس، آمونیاک و سود سوزآور (caustic soda) به محیط می شود که همه این مواد در صورتیکه به درستی دفع نشوند، می توانند سمی باشند. از همه مهمتر، الیاف کوپرو قبل از اینکه سخت تر شوند و محیط را در معرض آسیب بیشتری قرار دهند، باید با انواع مختلفی از مواد شیمیایی سمی شستشو داده شوند.
هر چند که کوپرو یک ماده مصنوعی خالص نیست، اما به سختی در طیف الیاف طبیعی نیز قرار می گیرد. بعد از اینکه آمونیاک، مس و سود سوزآور سبب ایجاد تغییرات قابل توجهی در ساختار شیمیایی سلولز موجود در پنبه یا هر نوع محصول گیاهی دیگر شدند، نوع دیگری از مشتقات ریون چینی به نام کوپرو به عنوان یک الیاف طبیعی و بازیافت شده به بازار عرضه می گردد.
نمونه هایی از الیاف مشابه از جمله لیوسل و تنسل نیز توسط تولید کنندگان منسوجات چینی کنترل کننده پوشاک به شدت مورد حمایت قرار می گیرند. در پایان، پارچه هایی از جنس ریون مانند کوپرو که به دسته جدیدی از منسوجات متعلق می شوند، ممکن است در عین حال که قابلیت بازیافت شدن نیز دارند، باز هم به عنوان الیاف کاملا مصنوعی بر روی محیط زیست آسیب منفی ایجاد نمایند.
ویژگی های کوپرو
پارچه کوپرو عموما به خاطر ویژگی های زیر مورد ستایش قرار می گیرد:
- ظرافت
- قابلیت کششی
- لطافت
- ترکیب آسان با دیگر پارچه ها
ریون کوپرومونیوم هر چند که بادوام ترین مشتق ریون نیست، اما یکی از پارچه های مصنوعی بسیار شبیه به ابریشم است، بنابراین اغلب به عنوان جایگزینی برای تولید پوشاک سنتی با این الیاف طبیعی به کار می رود. اما کوپرو اصلا شبیه ابریشم واقعی نیست. برای اینکه بتوان به صورت عادلانه در مورد این پارچه قضاوت نمود، بعضی از اشکالات آن بیان می شود:
- به آسانی در دماهای بالاتر از ۱۸۰ درجه، مشتعل می شود؛
- وقتی سوخته می شود به زغال تبدیل می گردد؛
- غلظت های قابل توجهی از مس را حاصل می کند.
ریون کوپرومونیوم نمی تواند در آب داغ شسته شود و برخلاف الیاف طبیعی مانند پشم به صورت تمیز نمی سوزد.
پارچه کوپرو چگونه تولید می شود؟
وقتی ریون کوپرومونیوم در معرض سلولز یک محصول گیاهی از جمله لباس پنبه ای ترکیب شده با آمونیوم و مس قرار می گیرد، تولید می شود. این دو عنصر با سلولز جهت تولید یک ماده جدید ترکیب می گردند، سپس ترکیب در سود سوزآور ریخته می شود و از طریق یک اسپینرت اکسترود می گردد.
رشته های اکسترود شده سپس در یک سری از محلول های سخت کاری فلز غوطه ور می گردند تا سلولز دوباره ساخته شود و آمونیاک، مس و سود سوزآور حذف گردند. در بعضی از حالت ها، این محلول ها ممکن است چندین بار مورد استفاده قرار گیرند، اما در هر صورت پس از هر بار استفاده باید محلول ریون کوپرومونیوم در زمان مشخص و در مکان ثابتی دور انداخته شود.
پارچه کوپرو چه کاربردی دارد؟
ریون کوپرومونیوم اغلب به صورت گسترده در پوشاک مورد استفاده قرار می گیرد. روسری یکی از معدود اکسسوری هایی است که گاهی اوقات با این نوع پارچه تولید می گردد. در بسیاری از حالت ها، کوپرو با الیاف طبیعی و مصنوعی ترکیب شده تا پوشاک یا اکسسوری نهایی با ویژگی های مختلفی را ارائه دهد. ریون کوپرومونیوم در صورت ترکیب شدن با دیگر پارچه ها می تواند موجب تولید لباس های دیگری از جمله بلوز، زیر پیراهن رکابی، تی شرت و دیگر لباس های خودمانی و سبک شود. کوپرو بیشتر در لباس های نازک و لطیف مانند لباس های زنانه متناسب با بدن مورد استفاده قرار می گیرد.
پارچه کوپرو در چه مناطقی از جهان تولید می شود؟
درست همانند دیگر منسوجات مصنوعی، چین بزرگترین تولید کننده ریون کوپرومونیوم است. علی رغم نگرانی های زیست محیطی در مورد تولید ریون کوپرومونیوم، چین هر ساله به صادرات تن ها کوپرو به کشورهای غربی ادامه می دهد.
قیمت پارچه کوپرو به چه صورت است؟
ریون کوپرومونیوم به دلیل قیمت ارزان آن بسیار تولید می شود. مقادیر زیادی از ضایعات سلولز را می توان با هزینه بسیار کمی به دست آورد و با ترکیب کردن این سلولز با چند عنصر اصلی، امکان تولید الیاف سلولزی جدید از طریق خراشیدن مهیا می شود. حاشیه سود این تلاش با فرض اینکه حجم حرکات بالا باقی بماند، بسیار زیاد است، اما علی رغم ضرر تولید کنندگان ریون، مصرف کنندگان همچنان به اجتناب کردن از الیاف مصنوعی و پذیرا شدن جایگزین های طبیعی ادامه می دهند. هر فرآیندهای بازیافت الیاف به صورت کلی تر در دسترس باشد و مردم استفاده از پارچه های مصنوعی را متوقف کنند، تولید ریون کوپرومونیوم زودتر از چرخه کاری خارج خواهد شد.
چه تفاوتی بین انواع مختلف پارچه کوپرو وجود دارد؟
هر چند که از نام های برند مختلف و اصطلاحات عامیانه برای ریون کوپرومونیوم استفاده می شود، اما همه آنها به نوع یکسانی از ماده بازیافتی اشاره دارند. در این به برخی از اصطلاحات مرتبط جهت آشنایی کاربران اشاره می شود:
ریون کوپرومونیوم (Cuprammonium Rayon)
نام علمی برای کوپرو، کوپرا، ابریشم آمونیا یا بمبرگ (Bemberg) است.
کوپرو یا کوپرا (Cupra/Cupro)
کوپرو یا کوپرا به جای اینکه نام یک برند باشند، اصطلاحات عامیانه کارخانه های چینی برای اشاره به ریون کوپرومونیوم محسوب می شوند.
ابریشم آمونیا (Ammonia silk)
احتمالا بازاریابان پوشاک مدت ها قبل متوجه شده اند که آمونیا ماده ای نیست که مصرف کنندگان بخواهند تا بدنشان با آن تماس داشته باشد، اما هنوز هم پوشاک ساخته شده از طریق ریون کوپرومونیوم در بسیاری از وب سایت های تولید منسوجات چینی تحت عنوان ابریشم آمونیا فروخته می شود.
بمبرگ (Bemberg)
وقتی تولید کنندگان هنوز در حال تلاش برای ساخت ریون کوپرومونیوم در ایالات متحده بودند، شرکتی به نام جی. پی. بمبرگ موفق شد تا این محصول را تحت نام تجاری بمبرگ تولید نماید که هنوز هم خواصی مشابه با ریون کوپرومونیوم دارد.
پارچه کوپرو چه تأثیری بر روی محیط زیست دارد؟
ریون کوپرومونیوم با وجود اینکه قابلیت بازیافت شدن دارد، اما هنوز هم بر روی محیط زیست تأثیر منفی ایجاد می کند. تولید کنندگان کوپرو و پارچه های مشابه به جای اینکه راه حل هایی را برای حل مشکلات زیست محیطی جستجو نمایند، بیشتر در حال تلاش برای ترسیم روش هایی جهت به دست آوردن پول از طریق ضایعات محصولات هستند.
چین در این سال ها به تدریج توانسته تا ضایعات جهان را با قیمت های بسیار کمی خریداری نماید و محققین آزمایشگاهی در پکن به صورت خستگی ناپذیر تلاش کرده اند تا روش هایی جدیدی را برای تبدیل این ضایعات به پارچه های قابل استفاده کشف نمایند. مس، آمونیاک و سود سوزآور، همگی ارزان قیمت هستند و فرآیند تولید کوپرو مثل مواد سازنده آن به هزینه کمی نیاز دارد.
چون به مسئله ترکیب ایمن سلولز با آمونیا و مس، و تبدیل آن به پارچه قابل پوشیدن توجه کمی شده است، لذا این موضوع سبب شده تا شیوه دفع مناسب این مواد سمی، وقتی فرآیند تولید ریون کوپرومونیوم به اتمام رسید، کمتر مورد توجه قرار گیرد. کارخانه های تولید منسوجات مصنوعی در چین به عنوان کانون برده داری نوین در جهان شناخته می شوند و کوپرو به عنوان محصولی از چنین کارخانه هایی، یقینا یکی از عوامل مشارکت در آلودگی زیست محیطی به شمار خواهد آمد.
گواهینامه های موجود برای پارچه کوپرو
کوپرو به عنوان نام یک برند تجاری یا یک اصطلاح عامیانه، شاسیتگی دریافت هیچگونه گواهینامه مشخصی را پیدا نکرده است. تولید ریون کوپرومونیوم در ایالات متحده به دلیل ناتوانی تولید کنندگان جهت کامل رعایت کردن مقررات اصلی محافظت از آب و هوا نتوانسته تا گواهینامه مشخصی را به دست آورد. با توجه به این واقعیت که آمریکا مدت های زیادی از عدم وجود مقررات سختگیرانه محیط زیستی رنج برده است، بنابراین ریون کوپرومونیوم برای اینکه یک ماده آلوده کننده به حساب نیاید، باید مقررات زیست محیطی را به صورت کامل رعایت نماید.
نام پارچه | کوپرو |
نام دوم شناخته شده پارچه | ریون کوپرومونیوم، کوپرا، ابریشم آمونیا، بمبرگ |
ترکیبات پارچه | سلولز پنبه بازیافت شده (یا گیاه دیگری) در معرض مس، آمونیاک و سود سوزآور قرار می گیرد تا ماده منسوج نیمه مصنوعی به دست آید |
تغییرات ممکن تراکم نخ در پارچه | ریون کوپرومونیوم به خاطر ریزی بیش از حدش مورد توجه است |
قابلیت تنفس پارچه | نسبتا پایین |
قابلیت مقاومت در برابر رطوبت | متوسط |
قابلیت حفظ گرما | متوسط |
قابلیت ارائه کشش | کشش معقول |
حساس به کرکی شدن یا قل زدن | بالا |
اولین کشور سازنده این نوع پارچه | ایالات متحده آمریکا |
بزرگترین صادر کننده/ کشور برتر تولید کننده | چین |
دمای توصیه شده برای شستشو | سرد یا گرم |
کاربرد در | پوشاک ظریف، دستمال گردن، لباس مهمانی شبانه، بلوز، لباس زیر زنانه، لباس های تابستانی و دیگر لباس های سبک وزن و چسبان. |
نظرات