پارچه جوت، پارچه‌ای با الیاف طلایی

1400/04/06

پارچه جوت

پارچه جوت، پارچه‌ای با الیاف طلایی

پارچه جوت، پارچه‌ای با الیاف طلایی - وبسایت ایپکچی

پارچه جوت (Jute Fabric) پارچه‌ای دوست‌دارِ محیط زیست است. این پارچه از الیاف طبیعی بافته می‌شود. الیاف این پارچه از پوست ساقه گیاه جوت یا همان چیتایی استخراج می‌شود. گیاه جوت در مناطق گرمسیری با رطوبت بالای 80% مثل هند و بنگلادش رشد می‌کند. این گیاه بعد از پنبه، دومین منبع فیبر در جهان است. طول این گیاه در شرایط مساعد به 3 متر هم می‌رسد. جوت به دلیل بافت ساده و راحت، یکی از قدیمی‌ترین پارچه‌های تولید شده در تاریخ بشر است که قدمت آن به حدود 3000 سال پیش می‌رسد. این نوع پارچه در پوشش غربی محبوبیت چندانی ندارد. اما در آسیای شرقی و کشورهایی نظیر هند، پاکستان و … از محبوبیت بسیاری برخوردار است.

ویژگی های الیاف جوت

الیاف جوت طویل‌ترین الیاف طبیعی در جهان است. این الیاف در جهان، با نام الیاف طلایی شناخته می‌شود. دلیل این نامگذاری هم به خاطر رنگ شیری آن، و هم به خاطر سودآوری در صنایع مختلف است. به نوعی الیاف جوت را معادل پول نقد می‌دانند و همین امر هم موجب شد تا تجارت الیاف جوت بیشترین سودآوری را برای انگلیس در زمان استعمار هندوستان را داشته باشد.

الیاف استخراج شده از ساقه گیاه جوت دارای فیبر سخت، با استحکام زیاد است. برای استفاده از آن در صنعت و پوشاک باید ابتدا توسط مواد شیمیایی فرآوری شود تا انعطاف و لطافت مناسب برای بافته شدن را به دست آورد.

پارچه جوت هندی و الیاف به کار رفته در آن

الیاف این پارچه زبر است و انعطاف کمی دارد. برای افزایش لطافت و نرمی به پارچه‌های جوت هنگام بافت آن علاوه بر الیاف جوت از الیاف طبیعی دیگری مانند پنبه و ابریشم استفاده می‌شود. در برخی پارچه‌ها از الیاف مصنوعی مانند پلی استر نیز استفاده می‌شود.

کاربرد‌های پارچه جوت

از این پارچه در تولید انواع لباس، کیف و کفش و اکسسوری استفاده می‌شود.

به دلیل راحت بودن انجام دوخت بر روی این پارچه و ایستایی مطلوب آن از این پارچه در ساخت و طراحی کلاه‌های تابستانی و سلطنتی استفاده می‌شود.

پارچه جوت به دلیل داشتن خاصیت عایق و رسانایی کم در صنایع مختلف، کاربردهای متفاوتی دارد. به عنوان مثال از آن در تولید فرش، پوشش صندلی، پارچه‌های تنظیف و … استفاده می‌شود.

یکی دیگر از کاربردهای جوت هندی، استفاده از آن در دکوراسیون داخلی است. از این پارچه برای دوخت پرده و همچنین روکش مبل و کوسن و رومیزی استفاده می‌شود.

علاوه بر پارچه جوت، الیاف فرآوری شده جوت در انواع دکوراسیون‌های داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این پارچه به دلیل استحکام بالا و گونی بافت بودن گزینه بسیار مناسبی برای تولید بوم‌های نقاشی است.

این پارچه طی فرآیندهای شیمیایی، ضد حریق و ضد آب شده و با این خاصیت برای دوخت و تولید لباس نظامیان استفاده می‌شود. پارچه‌های جوت امکان پنهان‌سازی بیشتری به سربازان در محیط‌های طبیعی می‌دهند.

گیاه جوت در ایران

شرایط رشد گیاه جوت بسیار شبیه برنج است. در گذشته این گیاه در شمال کشور ایران (رشت) نیز کشت می‌شد. اما امروزه به دلیل مشکلات و هزینه‌های بالا و عدم فرآوری مناسب در کشور، کشت آن متوقف شده است. تمام پارچه‌های جوت موجود در بازار وارداتی هستند و کیفیت آن‌ها با توجه به الیاف بافته شده در آن متفاوت است.

الیاف جوت به 2 دسته کلی تقسیم می‌شوند:

  • الیاف با رنگ قهوه‌ای روشن استخراج شده از Corchorus olitorius
  • الیاف با رنگ سفید استخراج شده از Cprchorus capsularis

تفاوت این الیاف در نژاد گیاهانی است که از آن‌ها استخراج می‌شوند. استخراج الیاف با رنگ قهوه‌ای روشن به مراتب سخت‌تر از الیاف با رنگ سفید است.

کیفیت الیاف با رنگ قهوه‌ای روشن بهتر از الیاف با رنگ سفید است.

الیاف با رنگ سفید منعطف‌تر است و همین نکته باعث شده تا از آن بیشتر در صنعت پوشاک استفاده شود.

تفاوت پارچه جوت و کنف

ظاهر و بافت این 2 پارچه بسیار بهم شباهت دارد، اما نباید فراموش کنیم که الیاف این 2 پارچه از گونه‌های گیاهی متفاوت استخراج میشود.

تفاوت پارچه جوت و لینن

منشا الیاف این 2 پارچه متفاوت است و نباید در یک دسته بندی قرار بگیرند. لینن به پارچه کنفی هم معروف است و الیاف اصلی این نوع پارچه کتان است.

انواع پارچه‌های جوت

بافت این نوع پارچه در تمام کشورها به یک شکل صورت می‌گیرد. نامگذاری متفاوت آن‌ها صرفا به کشور تولید کننده آن بازمی‌گردد. در بین پارچه‌های جوت، جوت هندی به دلیل سابقه بیشتر و کیفیت مطلوبتر آن در جهان، نسبت به سایر جوت‌ها مطرحتر است. از پارچه‌های جوت مرغوب و با کیفیت می‌توان به پارچه جوت بنگال و جوت اندونزی اشاره کرد.

انواع پارچه جوت هندی

  • جوت هندی ساده: پارچهای با بافت ساده است که در مرحله ی بافت آن به جز الیاف جوت از هیچ الیاف دیگری استفاده نشده باشد.
  • جوت ابریشمی: لطافت و درخشندگی این پارچه باعث شده تا از آن در انواع لباس شبها استفاده شود.
  • جوت پنبه‌ای: همان طور که از نامش پیداست از ترکیب الیاف جوت و پنبه بافته میشود و لطافت بسیار زیادی دارد. از این نوع جوت در لبایهای رسمی استفاده میشود. ساری بسیاری از زنان هندی از این جنس است. قیمت جوت پنبهای بسیار مناسب است، و در فصل تابستان جایگزین بهتری نسبت به پارچههای نخی است.
  • جوت هندی نقشدار: این نوع جوت با تکنیکهای متفاوت چاپ، طرحدار میشوند. طرحهای سنتی و مدرن و طیف گسترده رنگهای چاپ زده شده از جذابیتهای این نوع جوت هندی میباشد.
  • جوت هندی برجسته: زمینه این نوع جوت ساده است و طرحهای برجسته از بافتهای مختلف بر روی آن ایجاد میشود.
  • جوت هندی نگین دار: این نوع پارچه با انواع سنگها و مرواریدها تزیین میشود و قیمت آن به نسبت سایر پارچههای جوت بالاتر است.
  • جوت هندی لمه دار: در بافت این نوع پارچه علاوه بر الیاف خود پارچه از الیاف لمه هم استفاده میشود. این نوع جوت درخشندگی و جذابیت زیاد در میان زنان آسیای شرقی دارد.

    مزایای پارچه جوت هندی

    • طبیعی بودن این الیاف باعث می‌شود برای پوست‌های حساس به الیاف مصنوعی، بسیار مناسب باشد.
    • جذب سریع و کم هزینه آن به محیط زیست نسبت به سایر پارچه‌هایی که الیاف مصنوعی دارند. یکی از راه‌های ساده و اولیه‌ و کم هزینه آن سوزاندن پسماندهایی از جنس پارچه جوت هست.
    • این پارچه در برابر لک پذیری بسیار مقاوم است و لک ایجاد شده بر روی آن به راحتی پاک می‌شود.
    • چروک‌پذیری این پارچه به نسبت سایر پارچه‌های کتان بسیار کم است.
    • به راحتی اتو می‌شود.
    • دوام بسیار بالایی دارد و در اثر استفاده طولانی مدت و شستشوی مداوم کیفیت اولیه خود را از دست نمی‌دهد.
    • بعد از شست‌و‌شو به سرعت خشک می‌شود.
    • وجود منافذ و بافت مشبک این پارچه باعث می‌شود هوا به راحتی از آن عبور کند.
    • پارچه جوت، گرما را در خود نگه نمی‌دارد و بهترین گزینه برای روزهای گرم تابستانی به حساب می‌آید.
    • استحکام بالای آن در برابر سایش سبب می‌شود تا بهترین گزینه برای انتخاب روکش مبل‌ها باشد.
    • بدن‌نما نیست و نیاز به آسترکشی ندارد.
    • پس از چندبار شستشو نرم می‌شود.

معایب پارچه جوت هندی

  • اگر برای مدت زیادی زیر نور مستقیم خورشید باشد، کیفیت اولیه خود را از دست داده و دچار رنگ‌پریدگی می‌شود.
  • لبه‌های قیچی خورده پارچه به سرعت ریش ریش می‌شوند.
  • اگر کیفیت مطلوبی نداشته باشد یا درصد الیاف پنبه‌ای آن کم باشد پارچه زیر دست، زبری خواهد داشت.
  • هنگام شکافتن برخی از جوت‌ها ممکن است جای سوزن بر روی پارچه باقی بماند.

چند نکته برای خرید پارچه جوت

  1. هنگام خرید حضوری مقداری از پارچه را در دست خود مشت کنید، اگر بلافاصله چروک شد، درصد پنبه موجود در این پارچه نسبت به الیاف جوت آن بیشتر است.
  2. هنگامی که جوت انتخابی شما تیره است، یک پارچه نمدار را بر گوشه آن بکشید، اگر ردی بر روی پارچه گذاشت این پارچه رنگدهی دارد.
  1. هنگام خرید اینترنتی به دقت مشخصات و درصد پنبه را چک کنید. هرچه درصد پنبه بیشتر باشد، چروک‌پذیری، ریزش و لطافت پارچه شما بیشتر است.
  1. هنگام خرید پارچه جوت هندی حتما کابرد آن را مدنظر داشته باشید. به عنوان مثال اگر این پارچه را برای دوخت تونیک یا شلوار انتخاب می‌کنید،پارچه شما باید لطافت و ریزش بیشتری نسبت به دوخت کلاه داشته باشد. پس حتما اطلاعات دقیق پارچه را چک کنید تا از دوخت این پارچه و پوشیدن لباسی با الیاف طبیعی نهایت لذت را ببرید.

شستشو و اتوکشی پارچه‌ جوت

  • برای شستشوی پارچه‌ جوت در ماشین لباسشویی از دور گردش کم و آب سرد، بدون خشک‌کن استفاده کنید.
  • هنگام شستشو با دست از صابون حل شده در آب سرد استفاده کنید.
  • برای حفظ کیفیت پارچه جوت و جلوگیری از چروک شدن آن، هنگام آبگیری، لباس را خوب بتکانید.
  • هنگام آبگیری لباس، از فشردن و مچاله کردن خودداری کنید، زیرا باعث دفرمه شدن لباس شما می‌شود.
  • برای از بین بردن لکه‌های پارچه جوت، مقداری شوینده بر روی آن بریزید، چند دقیقه صبر کنید و سپس با آب سرد شوینده و لکه را به آرامی از سطح پارچه پاک کنید.
  • پارچه جوت را هرگز زیر نور مسقیم خورشید قرار ندهید، زیرا تغییر رنگ می‌دهد.
  • اتوکشی لباس را هنگامی که کمی نم دارد انجام دهید.
  • حتما از درجه پایین اتو برای اتوکشی استفاده کنید تا رنگ پارچه همانطور درخشان و ثابت بماند.
  • هنگام اتوکشی دقت کنید تا زیر پارچه شما سطح صافی باشد تا از رنگ پریدگی احتمالی بر اثر پستی و بلندی اتو جلوگیری کنید.

نکات برش و دوخت پارچه جوت هندی

  • برش و دوخت این پارچه بسیار راحت و آسان است.
  • آبرفت نداشته و مثل سایر پارچه های نخی نیاز به آبکشی قبل از برش ندارد.
  • از سوزن تیز برای دوخت این پارچه استفاده کنید.

نکاتی در مورد لباس هایی از جنس پارچه جوت هندی

علاوه بر ویژگی مهم سازگاری با محیط زیست، این پارچه حاوی فرهنگ غنی تمدن هند و آسیای شرقی است. به همین دلیل امروزه در سراسر دنیا افراد بسیاری به خرید پارچه جوت هندی تمایل پیدا کرده‌اند. این پارچه یک استایل منحصربه فرد برای کسانی که آن را میپوشند به ارمغان می‌آورد، خصوصا اگر با النگوهای چوبی و اکسسوری‌های هندی هماهنگ شود.

رنگ‌های شاد و طرح‌های متنوع این پارچه به شما حس شادی و اطمینان داده و باعث می‌شود در جامعه پویاتر باشید.

طراحی لباس با پارچه جوت هندی

  1. استفاده ترکیبی از پارچه‌های جوت طرحدار و ساده: ترفندی است که به شما اجازه می‌دهد تا توجه بیننده را به نقاط خاصی از لباستان جلب کنید. همچنین تلفیق این 2 پارچه باعث می‌شود بیننده از نگاه کردن به لباس شما خسته نشود و چشمانش دنبال ظرافت دوخت بر روی لباس شما جابه‌جا شود.
  2. استفاده از پارچه جوت هندی کار شده به عنوان خرجکار: یکی دیگر از کاربردهای پارچه جوت هندی است که به شما اجازه میدهد تا خلاقیت خود را به بیننده لباس نشان دهید.
  3. رنگ های متنوع در این پارچه: رنگپذیری ساده این پارچه نکته مهمی برای طراحان پارچه و لباس است. شما میتوانید با تکنیک‌های ساده رنگرزی و چاپ مانند شیپوری و … طرح‌های بینظیر و منحصر‌به‌فردی بر روی پارچه و لباس خود ایجاد کنید.
  4. ترکیب پارچه جوت هندی با سایر پارچه‌ها: یکی دیگر از طراحی‌های خلاقانه با پارچه‌های جوت هندی می‌تواند تلفیق آن با سایر پارچه‌ها مانند انواع تور و حریر و … باشد.

منبع : ربانی

  نظرات